Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật Hình sự năm 2015;
- Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2017;
- Nghị quyết 41/2017/QH14 thi hành Bộ luật Hình sự 100/2015/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật 12/2017/QH14 và về hiệu lực thi hành của Bộ luật Tố tụng hình sự 101/2015/QH13, Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 99/2015/QH13, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam 94/2015/QH13 do Quốc hội ban hành.
Tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất theo Bộ luật Hình sự 2015 như thế nào?
Tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất
Theo Điều 230 Bộ luật Hình sự năm 2015, người phạm Tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất nếu có đầy đủ cấu thành tội phạm sau đây:
(1) Khách thể
- Tội này xâm phạm đến chế độ quản lý và sử dụng đất đai của Nhà nước, xâm phạm đến quyền sử dụng đất hợp pháp của người khác.
- Đối tượng tác động: đất đai
(2) Chủ thể
- Chủ thể của Tội này là chủ thể đặc biệt, phải là người có chức vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật
(3) Khách quan
- Hành vi: chủ thể lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện một trong các hành vi (hành động hoặc không hành động) sau đây:
+ Vi phạm quy định của pháp luật về bồi thường về đất, hỗ trợ và tái định cư:
- Không bồi thường về đất, không hỗ trợ và tái định cư hoặc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thấp hơn diện tích đất, các khoản hỗ trợ, tái định cư mà người sử dụng đất đáng ra được bồi thường, hỗ trợ thiệt hại khi có đất bị thu hồi
- Chậm chi trả tiền bồi thường, thực hiện bồi thường làm phát sinh các chi phí do chậm thực hiện bồi thường, các chi phí thiệt hại khác của người sử dụng đất do việc chậm thực hiện bồi thường gây ra.
- Bồi thường về đất không đúng mục đích sử dụng đất với diện tích đất bị thu hồi, bồi thường vượt quá diện tích đất thu hồi, hỗ trợ và tái định cư cao hơn tiêu chuẩn mà người sử dụng đất được hưởng theo quy định pháp luật.
- Áp dụng hình thức bồi thường bằng tiền không đúng theo giá đất được cơ quan có thẩm quyền quyết định
- Áp dụng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho những trường hợp không đủ điều kiện được hưởng chính sách.
- Áp dụng bồi thường cho khoản chi phí đầu tư vào đất không thuộc chi phí được bồi thường hoặc áp dụng vượt quá mức bồi thường chi phí đầu tư vào đất.
- Không khấu trừ khoản tiền tương ứng với nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với Nhà nước của người sử dụng đất có diện tích đất bị thu hồi làm thất thoát khoản nghĩa vụ tài chính này.
+ Vi phạm quy định của pháp luật về bồi thường về tài sản, về sản xuất kinh doanh:
- Không bồi thường, bồi thường thấp hơn giá trị tài sản, chi phí di chuyển tài sản khi thu hồi đất, khoản bồi thường do hạn chế khả năng sử dụng đất trong hành lang bảo vệ an toàn thuộc các công trình công cộng, an ninh, quốc phòng mà không thu hồi đất.
- Bồi thường vượt quá giá trị thiệt hại tài sản, chi phí di chuyển tài sản, chi phí phát sinh khác khi thu hồi đất.
- Bồi thường đối với tài sản gắn liền với đất không thuộc diện được bồi thường về tài sản khi thu hồi đất theo quy định của pháp luật.
- Bồi thường về tài sản cho những tài sản có thể di chuyển làm tăng chi phí bồi thường.
- Hậu quả: có một trong hai hậu quả sau:
+ Gây thiệt hại từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng.
+ Gây thiệt hại dưới 100 triệu nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm.
- Mối quan hệ nhân quả: hành vi trái pháp luật và nguyên nhân trực tiếp dẫn đến thiệt hại về tài sản
(4) Chủ quan
- Người phạm tội phải có lỗi cố ý (trực tiếp hoặc gián tiếp)
+ Lỗi cố ý trực tiếp: người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy được hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra.
+ Lỗi cố ý gián tiếp: người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy được hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.
- Động cơ và mục đích không là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này. Tuy nhiên động cơ vì vụ lợi hoặc vì động cơ cá nhân khác sẽ là tình tiết định khung tăng nặng trong tội này.
Khung hình phạt Tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất
* Khung hình phạt cơ bản:
- Phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm;
- Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
* Khung hình phạt tăng nặng:
- Phạt tù từ 03 năm đến 12 năm, khi có một trong các hành vi sau:
+ Vì vụ lợi hoặc vì động cơ cá nhân khác;
+ Có tổ chức;
+ Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;
+ Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
+ Gây thiệt hại từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng.
- Phạt tù từ 10 năm đến 20 năm, khi phạm tội gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự Tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất
Theo quy định tại khoản 2 Điều 27 Bộ luật Hình sự năm 2015 như sau:
“Điều 27. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự
…
2. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau:
a) 05 năm đối với tội phạm ít nghiêm trọng;
b) 10 năm đối với tội phạm nghiêm trọng;
c) 15 năm đối với tội phạm rất nghiêm trọng;
d) 20 năm đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.”
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi bởi Khoản 2 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 như sau:
“Điều 9. Phân loại tội phạm
1. Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội được quy định trong Bộ luật này, tội phạm được phân thành 04 loại sau đây:
a) Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm;
b) Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm tù đến 07 năm tù;
c) Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm tù đến 15 năm tù;
d) Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 15 năm tù đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.”
Như vậy, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự Tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất như sau:
- 10 năm: đối với tội phạm tại khoản 1 Điều 230 Bộ luật Hình sự 2015 do có khung cao nhất khung hình phạt là 5 năm tù, là tội phạm nghiêm trọng.
- 15 năm: đối với tội phạm tại khoản 2 Điều 230 Bộ luật Hình sự 2015 do có khung cao nhất khung hình phạt là 12 năm tù, là tội phạm rất nghiêm trọng.
- 20 năm: đối với tội phạm tại khoản 3 Điều 230 Bộ luật Hình sự 2015 do có khung cao nhất khung hình phạt là 20 năm tù, là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
* Lưu ý:
- Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện.
- Nếu còn trong thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự, người phạm tội lại thực hiện hành vi phạm tội mới mà Bộ luật này quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy trên 01 năm tù, thì thời hiệu đối với tội cũ được tính lại kể từ ngày thực hiện hành vi phạm tội mới.
- Nếu trong thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có quyết định truy nã, thì thời hiệu tính lại kể từ khi người đó ra đầu thú hoặc bị bắt giữ.
Liên hệ Luật sư tư vấn pháp luật và tham gia tố tụng
Quý khách hàng cần tư vấn, tham gia tố tụng, các dịch vụ pháp lý khác liên quan đến bất động sản (đất đai, nhà ở, xây dựng…) có thể liên hệ đến CÔNG TY LUẬT TNHH MTV HOÀNG THỊNH LUẬT
Trụ sở: 40/9/8 Trần Văn Quang, P.10, Q. Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh
Địa chỉ văn phòng: 284/61 Lý Thường Kiệt Phường 14 Quận 10 Thành phố Hồ Chí Minh
Email: hoangthinhluatcompany.info@gmail.com
Hotline: 0913.849.072 (LS. Phan Minh Hoàng)
